ICOM voerde bij haar start in 1946 een museumdefinitie in. Omdat de museumsector de laatste jaren erg veranderd is, vond ICOM dat de tijd rijp was voor een nieuwe definitie. De laatste aanpassing dateert van 2007. Deze 'oude' versie luidt als volgt: "The museum is a non-profit, permanent institution in the service of society and its development, open to the public,which acquires, conserves, researches, communicates and exhibits the tangible and intangible heritage of humanity and its environment for the purposes of education, study and enjoyment."

Nieuw voorstel

In 2019 lanceerde ICOM een voorstel voor een nieuwe definitie:

"Museums are democratising, inclusive and polyphonic spaces for critical dialogue about the pasts and the futures. Acknowledging and addressing the conflicts and challenges of the present, they hold artefacts and specimens in trust for society, safeguard diverse memories for future generations and guarantee equal rights and equal access to heritage for all people. Museums are not for profit. They are participatory and transparent, and work in active partnership with and for diverse communities to collect, preserve, research, interpret, exhibit, and enhance understandings of the world, aiming to contribute to human dignity and social justice, global equality and planetary wellbeing."

Deze definitie werd voorgelegd aan de AV in Kyoto (september 2019), maar er was heel wat weerstand. De discussie ging niet alleen over de inhoud van de nieuwe definitie, maar vooral over de werkwijze waarop het comité tot de nieuwe definitie kwam. Er werd uiteindelijk beslist om de stemming uit te stellen.


Standpunt ICOM België

Graag publiceren we nog eens het standpunt van ICOM België met betrekking tot de discussie rond de vernieuwde museumdefinitie, zoals het naar voor werd gebracht tijdens de plenaire zitting van de Extraordinary Assembly op 7 September 2019 in Kyoto door onze voorzitter Sergio Servellón.

A constructive note for postponement

Forcing a vote on an undemocratically chosen new museum definition has created a false polarization between ‘progressive’ and ‘reactionary’ museum professionals.
However, the reality is, as always, more nuanced. The majority of Belgian professionals are in favour of the direction the new proposal is heading towards. But it must be stated that even they feel a lack of involvement in the precise formulation of the one version presented to us. There is still a need to discuss and adjust this important matter.
Forcing the vote for a YES or a NO makes this discussion impossible. That is why we advocate for a delay of the vote. But we do this with a constructive option: let’s start from the original 5 choices, all validated by the 8 criteria used by the special committee. In this way we aknowledge the enormous work that has been done by using this material as the base of a truly transparent, inclusive process. This is the only way to emerge as a global museum community, which we have always been.

Sergio Servellón
Chair ICOM BELGIUM

Een constructieve nota voor uitstel

Deze gedwongen stemming voor een, volgens ons ondemocratisch gekozen nieuwe museumdefinitie, heeft een foutieve polarisatie tussen ‘progressieve’ en ‘reactionaire’ museumprofessionals tot gevolg gehad.
De realiteit is, zoals steeds, veel genuanceerder. Vele Belgische museumprofessionals zijn wel degelijk gevoelig voor de richting waarnaar het nieuwe voorstel wijst. Maar ook zij betreuren het gebrek aan betrokkenheid wat betreft de exacte formulering van de definitie die nu op tafel ligt. Er is nog steeds nood aan verdere discussie en aanpassingen in deze belangrijke materie.

Het opdringen van een ja/neen stemming maakt een dergelijke genuanceerde discussie onmogelijk. Daarom blijven wij achter het voorstel staan om de stemming uit te stellen. We doen dit echter met een constructieve insteek: laat ons vertrekken van de originele vijf keuzes, die afgetoetst zijn aan de acht criteria die het speciale comité heeft vastgelegd. Door dit als basis te nemen voor een volledig transparant en inclusief proces, valoriseren we het enorme werk dat al gedaan werd. Dit is de enige manier om ons opnieuw als de eensgezinde museumgemeenschap te tonen, die we altijd geweest zijn.

Sergio Servellón
Voorzitter ICOM BELGIE

ICOM Belgium conventie 2020


Op 15 januari 2020 kwam de discussie en stand van zaken rond de ICOM museumdefinitie ruim aan bod tijdens het plenaire gedeelte van de ICOM Belgium conventie.

Men kan de presentatie van de dag raadplegen:

Het vervolg...


ICOM - Museum Definition Brief

De Raad van Bestuur van ICOM maakte een nieuwe roadmap op voor het vervolg van de discussie rond de museumdefinitie, ter voorbereiding van een aangepaste definitie en nieuwe stemming op de Algemene Vergadering in 2021.

Meer info

Feedback van Belgische ICOM-leden

ICOFOM nodigt alle nationale en internationale comités en hun leden uit om mening te geven over de voorgestelde nieuwe museumdefinitie. Er komen drie belangrijke vragen aan bod:

  • Welke kernpunten moeten zeker in de museumdefinitie worden opgenomen (concepten, terminologie en waarden)?
  • Welke elementen van de 'oude' definitie moeten zeker bewaard blijven in de nieuwe.
  • Welke elementen van de voorgestelde nieuwe definitie moeten zeker bewaard blijven en welke termen en/of concepten zijn probematische en waarom?

Vanuit ICOM Belgium Flanders en FARO voegen we er nog twee vragen aan toe:

  • Wie is de doelgroep voor de definitie?
  • Wat zou de impact van een verandering van de definitie zijn voor de museum- en erfgoedwerking in België? 

Je kan op twee manieren deelnemen aan de discussie:

Vul de ICOFOM-enquête in (deadline: 31 januari 2020)  
      en/of 
Stuur je antwoorden op bovenstaande vragen door naar office@icom-belgium-flanders.be, zodat het Belgische nationale team de meningen van onze musea kan bundelen en doorsturen.